Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak wyglądałoby nasze życie, gdyby nie prawidłowa interpunkcja? Ilu błędów i nieporozumień udałoby się uniknąć, stawiając przecinek w odpowiednim miejscu?
Wyobraźmy sobie, że nagle cała Twoja rodzina rozchorowała się i wszyscy cierpią na zapalenie krtani. Nie mogą mówić, a jedyną formą komunikacji są wiadomości pisane. Twoje dziecko prosi Cię o opowiedzenie Bajki o Czerwonym Kapturku, ale Ty, chociaż bardzo byś chciał, nie możesz wydobyć z siebie ani jednego słowa. Sięgasz więc po książeczkę z ową bajką, a że dziecko umie już czytać, wręczasz mu książkę i skinieniem głowy zachęcasz do lektury. Kiedy historia przechodzi do kulminacyjnego momentu, a myśliwy ma uratować babcię, na twarzy Twojego dziecka maluje się zdziwienie. Zaglądasz do książki i widzisz takie oto zdanie:
„Do chaty wszedł myśliwy na głowie, miał czapkę na nogach, nowe buty, z cholewkami w zębach, fajkę w oczach, miał błysk.”
Czy Ty, podobnie jak Twoje dziecko, też nie zrozumiałeś, co autor miał na myśli?
Albo inny przykład: Twój kuzyn kupił sobie nową piłę do metalu, a starą oddał Tobie. Pech chciał, że podczas prac nowa piła mu się zepsuła i żeby móc dokończyć swoje obowiązki, prosi Cię o użyczenie mu starej piły. Zanosisz ją do kuzyna, ale nie zastajesz go w domu. Widzisz, że drzwi do garażu są otwarte, więc wchodzisz do środka, zostawiasz piłę pod ścianą a kuzynowi piszesz sms'a: „Twoja stara piła, leży w garażu.” Mina kuzyna po przeczytaniu Twojej wiadomości – bezcenna.
Oba przypadki pokazują, jak nieprawidłowa interpunkcja może zmienić sens całej wypowiedzi, wprowadzić w konsternację, a niekiedy przyprawić o zawał serca ;)
Przecinek: mała – wielka rzecz
To jak to jest z tym przecinkiem? Kiedy go stawiamy a kiedy go unikamy? Ponieważ przecinka używamy w większości przypadków i można by o nim napisać książkę, łatwiej będzie zapamiętać, kiedy go NIE stosować.
Przecinka NIE stawiamy w poniższych sytuacjach:
- przed spójnikami łącznymi, np. i, oraz, tudzież, i zarazem, a, np. Anna i Ewa poszły razem na spacer; Młoda a zdolna studentka zdobyła prestiżową nagrodę; Był stary i wszystkim zmęczony;
- w zdaniach pojedynczych i złożonych współrzędnie rozłącznych ze spójnikami lub, albo, bądź, czy np. Pójdę na basen albo do kina; Mogła przyjść lub chociaż zadzwonić; Idziesz czy zostajesz?
- w zdaniach pojedynczych i złożonych współrzędnie wyłączających ze spójnikami ani, ni, np. Woda nie była zimna ani nawet letnia; Nie zadzwonił ani nie przyszedł;
- w zdaniach pojedynczych przed wyrażeniem porównawczym ze słowami jak, niż, co, np. Był zły jak osa; Zrobił to lepiej niż po nim oczekiwano; Powiedział to samo co zawsze;
- w zestawieniach ze spójnikiem a, np. Krążył między domem a pracą;
- Przecinka nie stawiamy przed powtórzonym spójnikiem i zaimkiem względnym upodrzędniającym poprzedzonym spójnikiem łącznym lub rozłącznym, np. i że, albo że, i jak, i który; Piszą o tym, jak jest i jak powinno być; Byłem pewien, że odwiedzi mnie albo że przynajmniej napisz list.
- Przecinka nie stawiamy przed spójnikiem w połączeniach z partykułą, spójnikiem i przysłówkiem. Przecinek stawiamy wtedy przed całym wyrażeniem, np. chyba że, jak gdyby, jako że, mimo że, pomimo to, pomimo że, tylko że, tym bardziej że, właśnie gdy, właśnie jak, właśnie kiedy, podczas gdy, zwłaszcza gdy, zwłaszcza jeżeli, zwłaszcza kiedy, zwłaszcza że, dlatego że, dopiero gdy, podobnie jak, tak aby, tak by, tak jak, tak jakby, tak że, tak żeby, taki jak, taki sam jak, tam gdzie, tam skąd, ten sam co, teraz gdy, to co, tym bardziej że, w miarę jak, wtedy gdy, z chwilą gdy;
- Przecinka nie stawiamy w połączeniu dwóch spójników, spójnika i zaimka względnego, zaimka względnego i spójnika, typu: a choć, a gdy, a jeśli, a kiedy, a mianowicie, a ponieważ, a więc, a że, i choć, który jeśli, że aby, że gdy, że jeśli.
Przecinek w transkrypcji nagrań – czy to jest aż tak ważne?
Jak pokazują powyższe przykłady, słowo pisane ma moc, a odpowiednia interpunkcja nadaje mu odpowiedni wydźwięk. Może myślisz, że skoro ktoś zleca przepisanie nagrania słowo w słowo, to zależy mu tylko na samej treści a nie prawdziwym sensie wypowiedzi? Mylisz się. Spisanie nagrania słowo po słowie, to tylko połowa sukcesu. Ważna jest również odpowiednia forma gramatyczna i poprawność językowa. Dzięki temu wypowiedź nabiera sensu.
Spisane przez zespół Spiszeto.pl transkrypcje, to gwarancja profesjonalnego przepisywania nagrań z zachowaniem wszelkich zasad poprawnej polszczyzny oraz prawidłowej interpunkcji. Zlecając nam spisanie nagrania, nie musisz martwić się, że niedostatecznie znasz poprawną pisownię języka polskiego. Nasi profesjonalni transkrybenci o to zadbają. Wiemy, jak ważne jest oddanie prawidłowego sensu wypowiedzi, dlatego nie możemy sobie pozwolić na najmniejsze błędy, nawet interpunkcyjne. Zaufaj nam i przekonaj się sam.